Với những đóng góp trong nghiên cứu về lúa gạo, lão nông Phan Văn Hòa - Giám đốc Công ty TNHH Khoa học công nghệ Vĩnh Hòa (Vĩnh Thành, Yên Thành) được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh “Nhà khoa học của nhà nông”.
Nâng cao giá trị lúa gạo qua chế biến
Nông dân Nghệ An nói riêng, cả nước nói chung và các nhà nghiên cứu về cây lúa đã quá quen thuộc với cựu chiến binh Phan Văn Hòa ở xã Vĩnh Thành, huyện Yên Thành với các biệt danh như “Hòa gạo”, “Ông Hòa gạo thảo dược”, “Người vẽ màu cho hạt gạo”...
Gạo thảo dược Vĩnh Hòa.
Sinh năm 1957, sau khi xuất ngũ trở về địa phương, ông gắn bó với đồng ruộng. Trăn trở tìm một giống lúa thuần phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của ruộng đồng quê hương và có năng suất cao, chất lượng tốt, ông đã từng bỏ công nghiên cứu, nhân giống thành công các giống lúa chất lượng như AC5, lúa thảo dược Vĩnh Hòa 1, 2,3... Các giống lúa này được bảo hộ nhãn hiệu, có mặt trên các đồng ruộng khắp mọi miền Tổ quốc, được nông dân đón nhận tích cực bởi năng suất cao, gạo thơm dẻo và chứa nhiều dưỡng chất.
Nhận thấy lúa gạo thô giá thành rẻ, người trồng lúa không có lãi, thậm chí lỗ, nên lão nông Phan Văn Hòa luôn đau đáu một điều, đó là nâng cao giá trị hạt gạo thông qua chế biến. Nghĩ là làm, ông đầu tư máy móc, nhà xưởng, thu mua, bao tiêu sản phẩm lúa AC5, lúa thảo dược Vĩnh Hòa cho bà con với giá cao và chế biến, đóng gói thành các sản phẩm như: Gạo sạch, trà gạo thảo dược Vĩnh Hòa, bột dinh dưỡng gạo thảo dược Vĩnh Hòa, bánh nổ gạo thảo dược Vĩnh Hòa và cao lúa gạo thảo dược Vĩnh Hòa. Gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ, ông Hòa tạo nên chuỗi giá trị đã góp phần tạo việc làm, thu nhập ổn định và nâng cao đời sống cho nhiều hộ nông dân.
Với những đóng góp của mình, ông vinh dự được nhận phần thưởng, Kỷ niệm chương từ tỉnh đến Trung ương. Có thể kể đến như: Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì đã có đóng góp tích cực trong xây dựng NTM, giai đoạn 2010-2015; Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba năm 2016; “Nông dân sản xuất lúa sáng tạo toàn quốc” năm 2011 của Bộ NN&PTNT, được UBND tỉnh tặng Bằng khen giải Nhất KH&CN với công trình “Ứng dụng công nghệ tiên tiến để sản xuất lúa thương phẩm AC5 và gạo an toàn”; Cúp Vàng sáng tạo công nghệ và thiết bị quốc tế năm 2012; Giải thưởng “Sao Thần nông - cho mùa bội thu” năm 2015 của Bộ NN& PTNT; Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tôn vinh là “Nhà khoa học của nông dân” năm 2018...
Với ông, say mê nghiên cứu, sáng tạo tìm tòi, gắn bó máu thịt với cây lúa không phải để được tôn vinh, được nhận những Giấy khen, Bằng khen, Cúp Vàng mà điều quan trọng nhất, đó là đem lại lợi ích, thu nhập cho người nông dân, giúp họ gắn bó với ruộng đồng, quê hương.
Ngăn ngừa ung thư bằng cao gạo thảo dược
Thành công lớn nhất là năm 2006, ông cho ra đời giống lúa tím thảo dược Vĩnh Hòa 1 với năng suất vượt trội và hàm lượng dinh dưỡng cao. Theo đó, kết quả kiểm nghiệm của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng (Quates1) thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Việt Nam và Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia cho thấy, giống lúa này có hàm lượng dinh dưỡng rất cao, trong đó: hàm lượng canxi (mg/100g) đạt 16,6; hàm lượng sắt đạt 1,1; và hàm lượng Vitamin A đạt 57,0. Đặc biệt hơn nữa, bởi vì chất omega quý hiếm chỉ có duy nhất trong trứng cá hồi, thì nay lại xuất hiện trong thành phần dinh dưỡng của giống lúa tím này, với hàm lượng omega 9 và hàm lượng omega 6 đạt cao.
Ông Phan Văn Hòa (phải) trên cánh đồng lúa thảo dược.
Từ những hàm lượng chất dinh dưỡng này, các nhà khoa học nhận định gạo thảo dược có công dụng hỗ trợ chữa trị và ngăn ngừa các bệnh: ung thư, tiểu đường, huyết áp, tim mạch, chống béo phì..., đặc biệt dùng rất tốt cho trẻ em và người già, người mới ốm dậy. Ngay sau đó, trong các cuộc hội thảo khoa học - công nghệ trong và ngoài nước, đề tài về lúa tím thảo dược của ông luôn khiến các nhà khoa học trong và ngoài nước trầm trồ thán phục.
Từ thành công ban đầu, ông Hòa tiếp tục nghiên cứu và lần lượt cho ra đời các giống lúa: Vĩnh Hòa 2, Vĩnh Hòa 3, Vĩnh Hòa 4 với hàm lượng dinh dưỡng cao hơn, tiêu biểu là các vi chất omega 3, 6, 9.
Với hàm lượng dinh dưỡng cao, nhiều vi chất quý đó, từ gạo thảo dược Vĩnh Hòa, ông đã nghiên cứu, chế biến thành công các sản phẩm chức năng, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe và điều trị bệnh như: trà, bột dinh dưỡng, cốm gạo thảo dược... Đặc biệt, năm 2018, ông nghiên cứu, phát hiện và chiết xuất thành công cao gạo thảo dược Vĩnh Hòa có tác dụng ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư. Những sản phẩm thử nghiệm ban đầu nhận được sự phản hồi tích cực của khách hàng.
Cánh đồng lúa thảo dược ở Con Cuông
Tháng 3/2019, kết quả từ Viện Kiểm nghiệm ATVSTP Quốc gia cho thấy, 3 chỉ tiêu hóa lý có trong cao gạo thảo dược đủ hàm lượng ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư: Hàm lượng Anthocyanin 0,20; Hàm lương Genistein 0,74; Hàm lượng GABA 33,4.
“Theo sách y lý từ xa xưa, lúa để lâu năm gọi là “trùm mễ” là vị thuốc quý, chữa được bệnh suy nhược cơ thể, bệnh bạch cầu tăng trưởng đột biến trong cơ thể người bệnh ở giai đoạn khởi phát ung thư máu. Qua đó cho thấy, cấu tạo sinh học của cơ thể người Việt nói riêng, của người sống trong nền văn minh lúa nước nói chung, có sự tương tác với nguồn thức ăn chính là lúa gạo. Bình thường, lúa gạo nuôi sống con người. Gạo có tác dụng tuần hoàn, cân bằng tiêu hóa và đào thải chất độc. Khi bị mất cân bằng tiêu hóa, chính lúa gạo giúp con người khôi phục lại. Do đó, việc ứng dụng các sản phẩm từ gạo vào chữa bệnh là có căn cứ khoa học, nhất là khi nó đã được kiểm nghiệm của cơ quan chức năng với các vi chất, thành phần đủ hàm lượng ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị ung thư.
Cao gạo thảo dược Vĩnh Hòa được chiết xuất từ cám gạo thảo dược với công nghệ tiên tiến, quy trình công phu. Cách sử dụng hết sức đơn giản, đó là hãm cao giống như pha trà, uống thay nước. 1 lượng cao có thể sắc uống đủ 1 năm cho 1 người. Đặc biệt, cao gạo thảo dược có mùi thơm dễ chịu, vị ngọt bùi dịu nhẹ rất dễ uống, rất tốt cho sức khỏe và có tác dụng ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị ung thư, nhất là ung thư tuyến giáp”, dạ dày và ung thư đường ruột.
Ông Phan Văn Hòa - Giám đốc Công ty TNHH Khoa học công nghệ Vĩnh Hòa cho biết: Để đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thị trường, hiện công ty đang đầu tư lắp đặt máy, công nghệ, trang thiết bị dây chuyền hiện đại để mở rộng sản xuất.
Dự kiến vào năm 2020 sẽ sản xuất đại trà và tiêu thụ rộng rãi trên cả nước, mở hướng xuất khẩu sang các nước khác. Để góp phần tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, ông Hòa cũng đang tiên phong nghiên cứu xây dựng dự án sản xuất lúa theo hướng nông nghiệp thông minh.