Hiệu quả từ việc áp dụng các kỹ thuật xử lý rác thải theo hướng thân thiện với môi trường

Tại tỉnh Nghệ An, Dự án “Tuyên truyền, vận động nông dân xử lý rác thải tại Việt Nam, góp phần vào nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính của cộng đồng quốc tế”giai đoạn 2022 – 2025 được triển khai trên địa bàn 15 xã của 3 huyện, gồm: xã Hòa Sơn, Tân Sơn, Xuân Sơn, Thịnh Sơn, Lạc Sơn, Đặng Sơn (huyện Đô Lương), xã Kim Liên, thị trấn, Thượng Tân Lộc, Xuân Lâm, Nam Thanh (huyện Nam Đàn), xã Nghĩa Tiến, Tây Hiếu, Đông Hiếu, Nghĩa Mỹ (TX Thái Hòa).

Trong 3 năm, Ban Quản lý dự án xử lý rác thải – Hội Nông dân tỉnh đã tổ chức 42 lớp tập huấn hướng dẫn kỹ thuật xử lý rác thải hữu cơ thân thiện với môi trường cho 1.320 hội viên nông dân trên địa bàn 15 xã tham gia dự án. Các học viên tham gia lớp tập huấn được các giảng viên nguồn của dự án truyền tải các kiến thức tổng quan về xử lý rác thải hữu cơ, được thực hành các kỹ thuật tại các buổi tập huấn, đã giúp nông dân thay đổi tập quán xử lý rác thải theo hướng thân thiện với môi trường.
 
Dự án đã hỗ trợ xây dựng 670 mô hình xử lý rác thải trên địa bàn các xã tham gia dự án, đến nay đã nhân rộng hơn 10.000 mô hìnhkỹ thuật TOT1 (bao gồm kỹ thuật lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi, kỹ thuật ủ phân hữu cơ từ phụ phẩm cây trồng, kỹ thuật nuôi gà trên đệm lót sinh học dày) và kỹ thuật TOT2 (bao gồm kỹ thuật nuôi trùn quế, kỹ thuật nuôi sâu canxi). Các mô hình xử lý rác thải theo hướng thân thiện với môi trường đang triển khai có hiệu quả và có sức lan tỏa lớn, nhận được sự quan tâm ủng hộ nhiệt tình của hội viên nông dân.

Chia sẻ hiệu quả của phương pháp lên men phụ phẩm cây trồng làm thức ăn chăn nuôi, ông Nguyễn Trọng Hùng, xóm Phú Tân, xã Tây Hiếu, thị xã Thái Hoà cho biết: “Trước đây khi chưa tham gia dự án, mỗi khi mùa đông khắc nghiệt, giá lạnh, thức ăn thô cho gia súc kham hiếm gây khó khăn trong việc chăn nuôi, đây là vấn đề nan giải không những riêng gia đình tôi mà hầu hết các hộ chăn nuôi gia súc trên địa bàn xã. Nhưng bây giờ sau khi đã áp dụng thành công phương pháp ủ chua thức ăn cho gia súc, do Hội Nông dân hướng dẫn, nay gia đình tôi đã chủ động được nguồn thức ăn thô có chất lượng, trong mùa đông, mùa mưa, tận dụng các phế phụ phẩm nông nghiệp dư thừa, trước đây thường bỏ đi gây ô nhiễm môi trường. Hiện nay tôi đã tuyên truyền, vận động được 105 hộ trong xóm đã thực hiện phương pháp ủ chua thức ăn thô cho gia súc.”
 
Ông Nguyễn Văn Minh, thị trấn Nam Đàn, một trong những hộ nông dân điển hình trong triển khai hiệu quả phương pháp nuôi gà trên đệm lót sinh học dày chia sẽ: “Sau khi được phổ biến kỹ thuật nuôi gà bằng đệm lót sinh học dày, tôi đã lấy nguyên liệu là phụ phẩm nông nghiệp dư thừa để làm đệm lót nuôi gà, và thấy rất hiệu quả như không còn mùi hôi, đảm bảo vệ sinh môi trường và đỡ tốn công quét dọn, chuồng gà lúc nào cũng khô ráo. Lớp đệm lót sau một thời gian được thu hoạch tôi sử dụng để bón cho vườn rau, lúa, ngô của gia đình, nhờ đó tôi không phải mua phân bón hóa học. Đây là một mô hình sát với thực tiễn, dễ thực hiện, không tốn nhiều thời gian và rất phù hợp đối với địa bàn thị trấn, nơi có chuồng nuôi sát nhà ở, nên nhiều hộ dân xung quanh đã truyền tai nhau học hỏi áp dụng mô hình nuôi gà bằng đệm lót sinh học dày.”

Cũng tại Nam Đàn Ông Trần Hoài Nam, hội viên nông dân xã Kim Liên,  sẻ hiệu quả của mô hình nuôi sâu canxi và nuôi giun quế: “Qua quá trình thực hiện tôi có thể khẳng định rằng nuôi sâu canxi và giun quế không khó, lại bảo vệ môi trường, giảm hôi thối từ phân gia súc gia cầm. đồng thời có nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng rất tốt cho lợn, gà, giảm được chi phí mua thức ăn công nghiệp, nâng cao hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi. Thời gian qua đã có nhiều hộ gia đình trong và ngoài xã đến tham quan học hỏi mô hình của gia đình tôi, tôi luôn tận tình chia sẻ hướng dẫn chia sẻ kỹ thuật, kinh nghiệm của mình.
 
Các hoạt động truyền thông được đẩy mạnh, nhằm tuyên truyền về mục đích ý nghiã của dự án và vận động hội viên nông dân áp dụng các kỹ thuật xử lý rác thải theo hướng thân thiện với môi trường, thông qua các hình thức như: tổ chức Hội thảo khởi động và kết nối dự án; tổ chức được 09 hội nghị truyền thôngtrong đó có 02 hội nghị truyền thông cấp tỉnh, 03 hội nghị truyền thông cấp huyện, 04 hội nghị truyền thông cấp xã cho gần 700 cán bộ, hội viên nông dân tham dự, Qua các hoạt động truyền thông của dự án đã tạo hiệu ứng tích cực, nhận được sự quan tâm đông đảo hội viên nông dân, các hội viên có nguyện vọng tham gia vào các nhóm để được hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật dự án xử lý áp dụng tại hộ gia đình, thông qua hội nghị truyền thông lãnh đạo cấp ủy, chính quyền địa phương hiểu hơn về ý nghĩa hoạt đông của dự án, từ đó có các biện pháp ủng hộ và nhân rộng dự án.
 
Nhận thấy những hiệu quả thiết thực từ dự án, Ban Thường vụ Hội Nông dân tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh phê duyệt Đề án “Tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nông dân sản xuất phân hữu cơ vi sinh từ phụ phẩm, phế phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An giai đoạn 2023 - 2025”; đến nay sau gần 2 năm triển khai, đã tổ chức 14 lớp tập huấn trang bị kiến thức về quy trình ứng dụng chế phẩm sinh học xử lý phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh cho 700 cán bộ hội nông dân cấp huyện, cấp xã, hội viên nông dân tiêu biểu để làm những giảng viên nguồn của Đề án; 54 lớp tập huấn trang bị kiến thức cho 2.700 hội viên nông dân về kỹ thuật sử dụng chế phẩm sinh học để sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp; xây dựng 06 mô hình điểm về sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ phế phẩm, phụ phẩm nông nghiệp với 60 hộ tham gia (ủ phân trong bể ủ bằng hệ thống thông khí ASP); 1.145 mô hình sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ phế phụ phẩm nông nghiệp, sản xuất được 41.509 tấn phân bón hữu cơ, với 16.243 hộ hội viên nông dân tham gia.
 
Bên cạnh đó, Ban quản lý dự án xử lý rác thải – Hội Nông dân tỉnh đã tổ chức 07 chuyến tham quan với sự tham gia của 273 người lượt cán bộ hội nông dân huyện, xã và hội viên nông dân trên địa bàn các xã thuộc dự án, giúp cho các hộ tham gia dự án giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau, có thêm nhiều kiến thức mới, được quan sát thực tế thấy được hiệu quả của việc áp dụng kỹ thuật của dự án, quá trình sản xuất nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường.
Tổng kết 3 năm thực hiện dự án, Hội Nông dân tỉnh Nghệ An Vinh dự xếp thứ nhất trong tổng số 15 tỉnh/thành tham gia dự án trên địa bàn toàn quốc.

Từ những kết quả hoạt động của dự án trong 3 năm qua, đã tạo ra động lực thúc đẩy phong trào nông dân tham gia phát triển sản xuất kinh doanh theo hướng sinh thái bền vững và được cấp ủy, chính quyền các cấp ghi nhận và đánh giá cao về vai trò của hội nông dân các cấp trong việc chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ hội viên nông dân tham gia phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới gắn với bảo vệ môi trường nông thôn ở địa phương, cùng lan tỏa mạnh mẽ hơn phong trào “Cùng nhau xử lý rác thải hiệu quả hôm nay vì phồn vinh của cộng đồng ngày mai”.