Cần đẩy mạnh sản xuất vụ đông sau ảnh hưởng lớn của mưa bão

Riêng về sản xuất vụ đông trên diện tích đã gieo trồng được gần 12.000 ha, bao gồm ngô, rau, củ, quả các loại hầu như hư hỏng hết. Bây giờ đã là những ngày đầu tháng 10 thời gian để tiếp tục sản xuất vụ đông chỉ còn gần 90 ngày nữa. Vì vậy, nếu chúng ta không nhanh chóng tiếp tục đẩy mạnh sản xuất thì sẽ gây thất thiệt một nguồn thu rất lớn từ vụ sản xuất này đem lại.

Việc lựa chọn cây trồng gì để gieo trồng từ nay đến trước ngày bước vào sản xuất vụ xuân năm 2023 là việc làm cần tính toán cụ thể dựa trên cơ sở thời gian sinh trưởng của loại cây trồng đó và cả nhu cầu của thị trường để làm tăng hiệu quả sản xuất.

Từ đó, chúng tôi đề nghị các cơ sở sản xuất và bà con nông dân thực hiện tốt các biện pháp sau đây và tiến hành gieo trồng những cây trồng phù hợp để cho thu hoạch sớm trước ngày bước vào sản xuất vụ xuân.

Một: Nước rút đến đâu, kịp thời tiêu thoát nước đến đó để tranh thủ những ngày nắng ráo sau khi hết mưa làm đất khô nhanh, nhất là vùng gieo trồng các loại rau, củ, quả yêu cầu đất khi trồng phải khô ráo để cây phát triển nhanh.

Hai: Trên loại đất cát pha, thịt nhẹ, đất màu ven biển (đất vùng bãi ngang), đất bãi ven các con sông lớn như sông lam, sông Con, sông Hiếu… loại đất này thoát nước nhanh. Vì vậy, khi đất không còn ngập úng nữa, có thể tiến hành cày đất cho đất mau khô ráo để gieo trồng cây vụ đông càng nhanh, càng sớm, càng tốt.

Ba: Về cơ cấu cây trồng trong vụ đông năm nay trên cơ sở đề án sản xuất vụ đông 2022 của Sở NN&PTNT đã triển khai. Nhưng do ảnh hưởng của mưa bão kéo dài làm rút ngắn thời vụ gieo trồng, nhất là cây trồng có thời gian sinh trưởng trên 100 ngày như cây ngô gieo trồng để lấy hạt, khoai lang… Vì vậy, đề nghị không tiếp tục gieo trồng ngô lấy hạt trên đất hai vụ lúa ở đồng bằng, thay vào đó là tăng diện tích trồng ngô sinh khối làm thức ăn cho gia súc (thời gian từ trồng đến thu hoạch chỉ có 60 – 65 ngày), không ảnh hưởng cây trồng vụ xuân năm sau và vẫn cho thu hoạch với giá trị 28 – 30 triệu đồng/ha/lần thu hoạch.

Bốn: Nên tập trung gieo trồng cây gì từ nay đến trước tết âm lịch. Do ảnh hưởng của mưa, bão, lụt năm nay diễn ra hầu như kéo dài từ Bắc Bộ vào các tỉnh miền Trung đã gây ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất nông nghiệp nói chung, sản xuất vụ đông nói riêng. Vì vậy, dự báo từ nay đến tết âm lịch nhu cầu về rau, củ, quả các loại rất lớn và thức ăn xanh cho trâu bò, nhất là đàn bò sữa với 75 ngàn con của hai tập đoàn TH True milk và Vina milk có nhu cầu tiêu thụ một khối lượng khổng lồ thức ăn xanh từ cây ngô sinh khối mỗi ngày. Từ dự báo nhu cầu nói trên để các cơ sở sản xuất và bà con nông dân nhanh chóng có kế hoạch tiếp tục triển khai sản xuất vụ đông với những cây trồng nên như sau:

Cây ngô: Nếu trồng ngô lấy hạt thì chỉ nên gieo trồng trên đất bãi phù sa ven sông Lam, sông Con và sông Hiếu, sau khi nước lũ đã rút, loại đất này toàn tỉnh hiện có khoảng 8000 ha. Ngô trồng trên đất này có thể thu hoạch muộn vào cuối tháng 01/2023 và sau đó vẫn còn thời vụ để gieo trồng tiếp cây ngô hoặc cây lạc vụ xuân trên đất này.

Nếu trồng ngô lấy bắp non để luộc bán như bà con nông dân ở các xã vùng ven biển Nghi Lộc, Cửa Lò đã từng làm bấy lâu nay. Trồng loại ngô này nên gieo trồng các giống ngô nếp Nghi Lộc, ngô nếp tím (Fancy 111), MX10, HN88 và ngô nếp Bạch Long… Thời gian từ khi gieo trồng đến thu hoạch chỉ có 65 – 70 ngày. Loại ngô này có thể trồng trên nhiều loại đất đai khác nhau và đều cho thu hoạch khá.

Nếu trồng ngô sinh khối để làm thức ăn cho gia súc hoặc ký hợp đồng bán sản phẩm cho các trang trại chăn nuôi bò sữa của tập đoàn TH True milk và Vina milk tại Nghệ thì đây là hình thức sản xuất rất có lợi cho cả người sản xuất và bà con nông dân cần có sự liên kết với các doanh nghiệp chăn nuôi bò sữa để mở rộng hình thức sản xuất này, vừa đầu tư chi phí ít, vừa cho thu hoạch nhanh (60 – 65 ngày), vừa cho thu nhập khá (bình quân 28 – 30 triệu đồng/ha/lần thu hoạch).

Rau, củ, quả, các loại: nên phát triển đa dạng, đa chủng các loại rau, củ, quả… từ các loại rau ăn lá như: cải bẹ, cải xanh, cải mồng gà, cải bắp, xà lách, hành tỏi, rau thơm các loại… đến rau ăn củ, ăn quả như: su hào, cà rốt, súp lơ, khoai tây, cà chua, dưa chuột, bí xanh… Tùy tập quán đặc điểm đất đai, kinh nghiệm sản xuất và dự báo nhu cầu thị trường để ưu tiên trồng cây gì nhiều, cây gì ít để dễ dàng tiêu thụ lại bán được giá và không bị chèn ép giá sau khi thu hoạch.

Năm: Để khuyến khích phát triển sản xuất vụ đông đem lại hiệu quả thiết thực. Đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành có liên quan và các địa phương thực hiện đầy đủ các chính sách của Chính phủ và của UBND tỉnh đã ban hành theo Nghị quyết số 18/2021/NQ-HĐND ngày 09/12/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh về một số chính sách hỗ trợ giống, tưới nước, máy nông nghiệp, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi, sản xuất ứng dụng công nghệ cao… Trong đó có một số chính sách có thể áp dụng trong vụ đông, cụ thể như sau:

Hỗ trợ xây dựng nhà lưới (nhà màng) để sản xuất rau, củ, quả… 50.000 đồng/m2. Hỗ trợ 80% kinh phí làm thủ tục chứng nhận đối với các mô hình sản xuất nông sản phẩm đạt tiêu chuẩn Viet GAP, Global GAP, hữu cơ lần đầu nhưng không quá 100 triệu đồng/mô hình. Hỗ trợ tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị bằng 5% giá trị sản phẩm, hàng hóa được đưa vào bán trong các siêu thị hoặc hệ thống phân phối, nhưng không quá 100 triệu đồng/HTX, hộ gia đình, cá nhân/năm. Thời gian hỗ trợ không quá 3 năm đối với các HTX, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp bán sản phẩm do mình sản xuất ra hoặc bán sản phẩm nông nghiệp trong tỉnh từ 03 năm trở lên; thực hiện ký kết đưa hàng hóa vào bán trong các siêu thị, hệ thống phân phối và có được doanh thu bán hàng từ 500 triệu đồng/năm trở lên. Hỗ trợ 100% kinh phí xây dựng Webiste thương mại điện tử, nhưng không quá 30 triệu đồng/Website/ doanh nghiệp, HTX, làng nghề, cá nhân, hộ gia đình. Hỗ trợ 100% chi phí xây dựng gian hàng Online trên sàn giao dịch điện tử, nhưng không quá 50 triệu đồng/gian hàng/doanh nghiệp, HTX, làng nghề, tổ chức, cá nhân, hộ gia đình.